Nietolerancja glutenu to jedna z coraz częściej diagnozowanych nadwrażliwości pokarmowych. Tylko co to jest gluten i gdzie występuje? Jakie są objawy nietolerancji na niego? Tego i kilku innych rzeczy dowiesz się z poniższego tekstu, więc koniecznie zapoznaj się z jego treścią!
Co to jest gluten?
Gluten to najprościej mówiąc mieszanina białek roślinnych, które występują w ziarnach zbóż i hybryd zbóż. Najwięcej go w pszenicy i wszystkich jej odmianach, a więc również w durum, orkiszu, czy płaskurce. Jednak to dopiero początek, ponieważ gluten występuje też w owsie, życie, jęczmieniu i pszenżycie. W zależności od rodzaju zboża występować mogą odmienne frakcje glutenu. W pszenicy jest to gliadyna, w życie sekalina, a w jęczmieniu hordeina. Z kolei pszenżyto jest zbożem hybrydowym, które zawiera kompleksy białek. Warto wspomnieć nie tylko, gluten co to, ale też dlaczego jest tak pożądanym składnikiem w przemyśle spożywczym. Okazuje się bowiem, że składnik ten ma świetnie funkcje technologiczne. Przede wszystkim zapewnia on elastyczność, sprężystość, czy odpowiednią plastyczność temu, co ma gluten. Dzięki niemu ciasto po upieczeniu jest pulchne, a pieczywo elastyczne. Gluten ma właściwości stabilizujące i emulgujące. Dobrze wpływa na zachowanie aromatu produktów spożywczych. Przez to jest dodawany nawet tam, gdzie naturalnie nie występuje. Dlatego czasami może nas zaskoczyć to, w czym jest gluten. Lepiej mieć to na uwadze, zwłaszcza jeśli została u nas zdiagnozowana nietolerancja na ten składnik.
Jakie produkty zawierają gluten?
Od razu nasuwają się kolejne pytanie – jakie produkty zawierają gluten? Gdzie występuje ten składnik? Na pewno pod dostatkiem go w mąkach pszennych, żytnich, jęczmiennych i orkiszowych. Zdarzają się przypadki, że gluten występuje też w mące owsianej. Wyjątek stanowią mąki owsiane bezglutenowe, ale muszą zawierać stosowne oznaczenie. Dlatego najlepiej patrzeć na etykiety. Produkty zawierające gluten to też chleb i bułki pszenne, żytnie, orkiszowe i z mąk mieszanych. W płatkach śniadaniowych, kawie zbożowej i makaronach też występuje ten składnik. To samo dotyczy ciast, ciastek, drożdżówek i wszystkich wypieków cukierniczych. Kasza manna, kuskus, bulgar i jęczmienna (perłowa, pęczak) i kasza owsiana są źródłem glutenu. Nieoczywiste produkty zawierające gluten to gotowe dania obiadowe, dania mrożone i zupy w proszku. Należy wystrzegać się pierogów, kopytek, pyz i naleśników. Nawet wędliny, parówki i pasztety mogą zawierać gluten. Poza tym chipsy, słone przekąski i przyprawy wzbogacane są o ten składnik.
Co robi gluten w organizmie?
Może zacznijmy od tego, że zdrowym osobom gluten nie zaszkodzi. Dlatego nie ma konieczności wyrzucania go ze swojej diety. Co więcej, nawet tego nie należy robić, ponieważ nieuzasadniona eliminacja glutenu z codziennego jadłospisu może niekorzystnie wpłynąć na zdrowie. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja u osób z nietolerancją na ten składnik. Zatem co robi gluten w organizmie? Może wpływać na niego w bardzo różny sposób, głównie powodując problemy trawienne. Spożycie glutenu może kończyć się zaparciami, bólami brzucha, biegunką lub nawet wzdęciami. Czasami pojawiają się też wymioty, nudności, świąd skóry, czy zaburzenia nastroju. Wspomniane objawy mogą występować pojedynczo lub z różnym nasileniem. Wszystko tak naprawdę zależy od stanu zdrowia i ekspozycji na gluten. Poza tym istnieje szereg schorzeń związanych z nadmiernym spożywaniem produktów spożywczych zawierających ten składnik. Najczęściej mówimy o celiakii, autoimmunologicznym schorzeniu, które prowadzi do uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, czy o nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten. Jednak warto znać nie tylko to, jakie choroby powoduje gluten, ale również, w jakich może potęgować objawy. Dotyczy to na przykład zespołu jelita drażliwego, toczenia rumieniowatego układowego, czy reumatoidalnego zapalenia stawów. W takich przypadkach konieczne jest wprowadzenie diety bezglutenowej. Jest to jednoznaczne ze stosowaniem produktów, które nie zawierają w swoim składzie glutenu. Może to być nieco trudne, zwłaszcza że trzeba przy tym zadbać o zdrową i zbilansowaną dietę. Dlatego najlepiej wziąć pod uwagę catering dietetyczny. To usługa polegającą na dostawie gotowych posiłków bezpośrednio do klienta. Są one smaczne, zdrowe i zgodne z potrzebami zamawiającymi. Co ważne, dieta pudełkowa jest z opcją wyboru menu. Do wyboru jest też wiele różnych programów żywieniowych, w tym również dieta bezglutenowa. Dzięki temu można ograniczyć dokuczliwe objawy, a przy okazji lepiej zatroszczyć się o swoją codzienną dietę.
